فاطمه طاهری؛ ناهید مهربخش
چکیده
پژوهش‌های مرتبط با دو حوزه کار و خانواده، از رویکردهای تعارض‌محور به رویکردهای تعادل‌محور و امروزه به غنیسازی این دو حوزه تغییر دیدگاه داده است. در غنیسازی کار-خانواده و غنیسازی خانواده -کار تصور بر این است که کار و خانواده به یکدیگر وابسته‌اند؛ بنابراین تجربه، منابع، مهارت‌ها و فرصت‌های به دست آمده در محل کار، زندگی خانوادگی ...
بیشتر
پژوهش‌های مرتبط با دو حوزه کار و خانواده، از رویکردهای تعارض‌محور به رویکردهای تعادل‌محور و امروزه به غنیسازی این دو حوزه تغییر دیدگاه داده است. در غنیسازی کار-خانواده و غنیسازی خانواده -کار تصور بر این است که کار و خانواده به یکدیگر وابسته‌اند؛ بنابراین تجربه، منابع، مهارت‌ها و فرصت‌های به دست آمده در محل کار، زندگی خانوادگی فرد را بهبود می‌بخشد و برعکس خلق و خو و رفتار مثبت و حس موفقیت در زندگی شخصی بر عملکرد افراد در محیط کار اثرگذار است. پژوهش حاضر به بررسی پیشایندها و پیامدهای غنیسازی کار-خانواده پرداخته است. پیشایندهای مستخرج از ادبیات تحقیق عبارتند از حمایت اجتماعی، ویژگیهای شخصیتی و ویژگیهای شغل است که در این تحقیق، از طریق تعهد سازمانی بر غنیسازی کار-خانواده و غنیسازی خانواده -کار تأثیر می‌گذارند. پیامدهای مدنظر نیز عبارتند از رفتارهای نوآورانه، رضایت از زندگی و رضایت شغلی که غنیسازی کار-خانواده و غنیسازی خانواده -کار از طریق سرمایه روان‌شناختی و ویژگیهای عاطفی اجتماعی بر آن‌ها تأثیر می‌گذارند. جامعه آماری پژوهش را 220 نفر از کارکنان پردیس فارابی دانشگاه تهران تشکیل می‌دهند. روش پژوهش توصیفی-همبستگی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسش‌نامههای استاندارد هریک از متغیرهای پیشایند و پیامد میباشد نمونه آماری 139 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شد. داده‌ها با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزارهای SPSS و SMART PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد از میان پیشایندهای مورد بررسی، حمایت اجتماعی و ویژگیهای شخصیتی با غنیسازی کار-خانواده و خانواده-کار و ویژگیهای شغل تنها با غنیسازی خانواده-کار از طریق تعهد سازمانی رابطه مثبت و معنی‌دار دارند. هم‌چنین هر دو بعد غنیسازی کار-خانواده با پیامدهای در نظرگرفته‌شده رابطه معنی‌داری ندارند. با توجه به نتایج پژوهش، تطبیق برنامه‌های شغلی کارکنان با مسئولیت‌های خانوادگی آن‌ها، اعطای تسهیلات مختلف مربوط به محیط کار و نیز زندگی شخصی آن‌ها، برگزاری دوره‌های محتلف آموزشی برای تغییر نگرش و باورهای افراد و به‌طور‌کلی ارائه حمایت‌های متنوع سازمانی پیشنهاد می‌گردد.
