اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر استرس شغلی پرستاران بیمارستان حجتیه اصفهان

امینی, مهنوش; سماواتیان, حسین; حقیقی, عالیه; براتی, محمدرضا

doi:10.22055/jiops.2016.12447

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناس ارشد روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه اصفهانف اصفهان، ایران

² استادیار، گروه روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

³ دانشجوی دکترای روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه آکلند

⁴ دانشجوی کارشناسی زبان انگلیسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

https://doi.org/10.22055/jiops.2016.12447

چکیده

مهارت‌های ارتباطی از جمله مهارت‌های اساسی برای زندگی در عصر حاضر است. پرستاران به دلیل موقعیت شغلی خود باید مهارت کافی جهت برقراری ارتباط مناسب با همکاران و بیماران داشته باشند تا از آرامش، رضایت و سلامت بهره‌مند شوند. هدف این تحقیق تعیین اثر بخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر استرس شغلی پرستاران بیمارستان حجتیه اصفهان بوده است. جامعه آماری کلیه پرستاران بیمارستان حجتیه اصفهان سال 1394 (96 پرستار زن و مرد در 5 بخش) بود که از میان آن‌ها 18 پرستار برای شرکت در گروه آزمایشی و 18 پرستار برای شرکت درگروه کنترل به عنوان نمونه آماری و با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. مداخله انجام شده یک جلسه کارگاه آموزش مهارت‌های ارتباطی برای گروه آزمایشی به مدت 6 ساعت بود. برای ارزیابی استرس شغلی هر دو گروه، قبل و بعد از مداخله آموزشی از پرسشنامه استاندارد استرس شغلی دیویس استفاده شد. تحلیل در سطح آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد آموزش مهارت‌های ارتباطی، میزان استرس شغلی را کاهش داده است (0/01>p).

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Communication Skills Training on Job Stress in Nurses of Isfahan Hojjatieh Hospital

نویسندگان [English]

Mahnosh Amini ¹
Hossein Samavatyan ²
Aleh Haghighi ³
Mohammad Reza Barati ⁴

¹ M.A. in Industrial and Organizational Psychology, Isfahan University, Isfahan, Iran

² Assistant Professor, Department of Industrial and Organizational Psychology, Isfahan University, Isfahan, Iran

³ PhD student in Industrial and Organizational Psychology, Auckland University

⁴ Graduate Student of English Language, Isfahan University, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Communication skills are of basic survival skills in the current era. Nurses, due to their job demands, should possess the communication skills. The aim of this study was to investigate the effectiveness of communication skills training on job stress in nurses of Isfahan Hojjatieh hospital. From 96 working nurses in 5 wards of this hospital, 36 persons were selected by stratified random sampling method who randomly assigned to two groups (control and experimental). The intervention consisted of a 6-hour communication skills workshop for the experimental group. For measuring job stress in both groups before and after the intervention, the Occupational Stress Questionnaire was used. Data analysis using ANCOVA, revealed that communication skills training reduce job stress.

کلیدواژه‌ها [English]

Communication Skills
job stress

مراجع

فارسی

امام‌زاده قاسمی، حرمت‌السادات؛ ونکی، زهره؛ دهقان‌نیری، ناهید؛ صالحی، تهمینه؛ صلصالی، مهوش؛ و فقیه‌زاده، سقراط (1386). ارزشیابی عملکرد به شیوه مدیریت بر مبنای هدف و تاثیر آن بر کیفیت مراقبت‌های پرستاری. نشریه حیات، 13 (3)، 15-5.

امینی، مهنوش؛ نوری، ابوالقاسم؛ و سماواتیان، حسین (1392). تأثیر آموزش مهارت های ارتباطی بر سلامت عمومی پرستاران. مدیریت اطلاعات سلامت، 10 (1)، 9-1.

بیک‌زاده، جعفر (1376). بررسی عوامل استرس‌زای سازمانی بر عملکرد شغلی کارکنان سازمان‌های دولتی استان آذربایجان شرقی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان.

حقیقی، عالیه؛ حقیقی، صفورا؛ سماواتیان، حسین؛ امینی، مهنوش؛ و عباسی هفشجانی، معصومه
(1391). پیش‌بینی دلبستگی شغلی از طریق عاطفه مثبت و هوش هیجانی در ماماها و پرستاران. مجله زنان مامائی و نازائی ایران، 15 (30)، 28-22.

دانیالی، سیده‌شهربانو؛ عمیدی مظاهری، مریم؛ مصطفوی، فیروزه؛ حسن‌زاده، اکبر؛ و توسلی، الهه (1393). رابطه بین رضایت شغلی و استرس شغلی کارکنان بهداشتی درمانی. مجله تحقیقات نظام سلامت، 10 (1)، 10-1.

راس، رندال؛ و آلتمایر، الیزابت (1987). استرس شغلی. ترجمه‌‌ی غلامرضا خواجه‌پور (1385). تهران: انتشارات بازتاب، چاپ اول.

رضایی، شادی؛ حسینی، محمدعلی؛ و فلاحی خشکناب، مسعود (1385). تأثیر آموزش مهارت‌های ارتباطی بر میزان استرس شغلی پرسنل پرستاری شاغل در مراکز توانبخشی شهرستان‌های ری، تهران و شمیرانات. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، 64 (1): 26-21.

ستوده، علی (1381). هنجاریابی، بررسی روایی وپایایی پرسشنامه استرس شغلی و منابع آن در بین کارکنان شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان.

سلیمی، قربانعلی؛ و قضاوی، منصوره (1379). بررسی عوامل مؤثر در استرس شغلی از دیدگاه مدیران و دبیران دبیرستان‌های دولتی اصفهان. مجله دانش و پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، 5، 80-59.

فانی، علی‌اصغر و عرب‌کلمری، محبوبه (1384). تأثیر موانع ارتباط فردی بر تعارض سازمانی. مجله تدبیر، 163، 37-33.

فخر موحدی، علی؛ صلصالی، مهوش؛ نگارنده، رضا؛ و راهنورد، زهرا (1390). تبیین عوامل زمینه‌ای در ارتباط پرستار-بیمار: یک مطالعه کیفی. فصلنامه کومش، 13 (1)، 34-23.

کاظمی، سلطانعلی؛ جاویدی، حجت‌اله؛ و آرام، محبوبه (1389). تأثیر آموزش مهارت‌های ارتباطی بر استرس شغلی کارشناسان. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 1 (4)، 80-63.

کایوند، فریدون؛ شفیع‌آبادی، عبدالله؛ و سودانی، منصور (1388). اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان پسر سال اول متوسطه ناحیه 4 آموزش و پرورش شهر اهواز. دانش و پژوهش در روا‌ن‌شناسی کاربردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)، 42، 24-1.

مناقب، سیداسماعیل؛ جعفریان، جلیل؛ و فیروزی، حمیده (1387). تأثیر آموزش مهارت‌های ارتباطی بر اساس راهنمای کالگری-کمبریج برآگاهی، نگرش و عملکرد پزشکان خانواده شاغل در طرح پزشک خانواده دانشگاه علوم پزشکی جهرم در سال 1386. مجله علوم پزشکی پارس، فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی جهرم، 6 (3 و 4)، 84-74.

مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز؛ گراوند، لیلا؛ و ارضی، سوره (1388). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر اضطراب و پرخاشگری همسران شهداء. مجله زن و فرهنگ، 1، 16-3.

مهمانفر، محمدحسین (1384). بررسی تأثیر استرس و تعارض در عملکرد کارکنان شرکت‌های تابعه و وابسته وزارت نیرو در بخش آب و فاضلاب استان گیلان و ارائه مدل تبیین گر در این زمینه برای شرکت بهره‌برداری از شبکه‌های آبیاری و زهکشی استان گیلان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، موسسه تحقیقات و آموزش مدیریت وزارت نیرو.

میقانی، نرجس (1380). بررسی رابطه میزان فشار روانی (استرس) شغلی مدیران و عملکرد آنان در دبیرستان‌های دخترانه منطقه 2 آموزش و پرورش شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه الزهرا.

نوری، ابوالقاسم؛ امینی، مهنوش؛ مولوی، حسین؛ سماواتیان، حسین؛ و سلطان الکتابی، محمدعلی (1390). اثر بخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر میزان روابط سازمانی، رفتار شهروندی، و سلامت عمومی‌ پرستاران بیمارستان کاشانی اصفهان 1388. طرح تحقیقاتی (شماره طرح: 288159)، مرکزتحقیقات مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان.

واقعی، سعید؛ میرزایی، ام‌البنین؛ و کوشان، محسن (1389). تأثیر آموزش مهارت‌های ارتباطی بر میزان استرس ادراک شده در دانشجویان رشته پرستاری. فصلنامه علمی-پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 17 (2)، 95-88.

وفایی، سیدمجید؛ حسینی، مهری؛ فروتن، راضیه؛ و سیدحسینی، نرجس (1386). بررسی میزان
استرس کارکنان پرستاری و رابطه آن با برخی از خصوصیات دموگرافیک ایشان در بیمارستان‌های وابسته به شبکه بهداشت و درمان شهرستان نیشابور. فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، 4 (4)، 183-177.

ونکی، زهره؛ یکتا، پارسا؛ کاظم‌نژاد، انوشیروان؛ و حیدرنیا، علیرضا (1382). تبیین فرآیند حمایت از بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی: یک پژوهش کیفی. مجله روا‌نپزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 33، 61-53.

لاتین

Colligan, T. W & Higgins, E. M. (2005). Workplace Stress: Etiology and Consequences. Journal of Workplace Behavioural Health, 21 (2), 89-97.

Davis, M.R., Robbins, E., & Mackay, M. (1991). The Rela xation & stress reduction work book. Oakland: New Horbinger Publication.

Russel, D. W., Altmaire, E., & Velzen, D. (1987). Job-related Stress, social support and burnout among Classroom teachers. Journal of Applied Psychology, 72 (2), 269-274.

Smeltzer, L. R. (1987). The relationship of communication to work stress. Journal of Business Communication, 24 (2), 47-58.

Van Ess Ceiling, H., & Cukr, P. L. (2000). Communication styles. That promotes perceptions of collaboration, quality, and nurse satisfaction. Journal of Nursing Care Quality, 14 (2), 63-74.

مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی

اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر استرس شغلی پرستاران بیمارستان حجتیه اصفهان

مراجع

مراجع

دوره 2، شماره 1
شهریور 1394
صفحه 71-82

اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر استرس شغلی پرستاران بیمارستان حجتیه اصفهان

مراجع

مراجع

دوره 2، شماره 1شهریور 1394صفحه 71-82

دوره 2، شماره 1
شهریور 1394
صفحه 71-82