همکاری با انجمن روان‌شناسی صنعتی و سازمانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره، دانشگاه خوارزمی

2 استادیار گروه مشاوره، دانشگاه خوارزمی

3 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود

4 دانشیار گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی

چکیده

این پژوهش باهدف شناسایی و تحلیل الگوی روابط ساختاری عوامل فردی، اجتماعی و سازمانی مؤثر بر رضایت شغلی معلمان شهر کرج انجام شد. پژوهش حاضر از نوع طرح‌های همبستگی بوده که در آن با استفاده از یک مدل ساختاری روابط بین متغیرها بررسی شد. تعداد 150 معلم مقاطع سه‌گانه آموزش ‌و پرورش شهر کرج به روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای در پژوهش شرکت کردند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته عوامل مؤثر بر رضایت شغلی معلمان و پرسشنامه رضایت شغلی بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و AMOS نسخه 16 و روش‌های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که عوامل مزایای شغلی، توازن کار-خانواده و نگرش شغلی به‌طور مستقیم، عوامل توسعه حرفه‌ای، حمایت مدیران و حمایت همسر از طریق عامل نگرش شغلی و حمایت همسر و استرس شغلی از طریق عامل توازن کار خانواده بر رضایت شغلی مؤثر بودند. مدل پژوهش توانست 53 درصد واریانس رضایت شغلی معلمان را تبیین کند. پیشنهاد می‌شود جهت افزایش رضایت شغلی معلمان برنامه‌هایی برای بهبود نگرش‌های شغلی معلمان از طریق توجه به مؤلفه‌های فردی، اجتماعی و سازمانی مدل حاضر اجرا شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating Individual, Social and Organizational Factors Affecting Teachers' Job Satisfaction

نویسندگان [English]

  • R. Kh. Javadi 1
  • M. Rasouli 2
  • A.M. Nazari 3
  • J. Hasani 4

چکیده [English]

This study aimed to investigate the structural relationships of individual, social and organizational factors affecting teacher's job satisfaction. The design of this study was correlational. A sample of 150 teachers in Karaj city have been selected through cluster random sampling method. The instruments used in this study include Job Satisfaction Inventory and factors affecting job satisfaction inventory. The data were analyzed using SPSS16 and AMOS16 softwares and the Pearson correlation coefficients, and path analysis. Results showed that job benefits, work-life balance and job attitudes directly affected job satisfaction. Professional development, management support and spousal support through job attitudes affected job satisfaction. Spousal support and job stress affected job satisfaction through work-family balance. This model explained 53 percent of variance of job satisfaction. The model's fitting indices were appropriate. To promote job satisfaction of teachers, considering individual, social and organizational factors recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • professional development
  • Job Satisfaction
  • Management support
  • spousal support
  • work-family balance
فارسی
احمدی، عبادالله؛ ایرانیان، سیدجواد؛ و پارسانژاد، معصومه (1390). رابطه خلاقیت سازمانی و رضایت شغلی با استرس شغلی در بین کارکنان سازمان جهاد کشاورزی استان فارس. فصلنامه تازه‌های روانشناسی صنعتی/سازمانی، 8، 84-71.
اسدی، بیت‌الله؛ زارعی، حبیب‌الله؛ حوریان، غلامرضا؛ و یونسی، معصومه (1394). نقش پیش‌بینی‌کنندگی سرسختی روانشناختی، انگیزه پیشرفت ونگرش معنوی در رضایت‌مندی شغلی معلمان دوره ابتدایی شهر همدان. کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی، روانشناسی و علوم اجتماعی.تهران: انجمن علمی روانشناسان دانشجویان ایران.
افتخاری، عیسی (1373). تأثیر پرداخت کارانه بر رضایت شغلی کارمندان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
امین‌بیدختی، علی اکبر و صالح‌‌پور، معصومه (1386). رابطه رضایت شغلی وتعهد سازمانی در کارکنان آموزش وپرورش. دوماهنامه علمی-پژوهشی دانشور رفتار، 26، 38-31.
برزگر بفرویی،کاظم و اربابی، یونس (1394). رابطه منبع کنترل و تنیدگی شغلی بارضایت شغلی درمعلمان وکارکنان استثنایی. مجله تعلیم و تربیت استثنایی، 1(29)، 24-15.
پورسلطانی، حسین؛ میرزایی، فهیمه؛ و زارعیان، حسین (1390). ارتباط بین ادراک از عدالت با رضایت شغلی در کارکنان پژوهشکده تربیت بدنی وعلوم ورزشی وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری. پژوهش‌های مدیریت ورزشی و علوم حرکتی، 1، 70-59.
ترکمان، فرح و عابدی، سیده ‌مرضیه (1392). شناسایی عوامل مؤثربررضایت شغلی دبیران. تحقیقات روانشناختی، 1(4)، 48-38.
جوادی، رحم‌خدا؛ رسولی، محسن؛ نظری، علی‌محمد؛ و حسنی، جعفر (1395). عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی شغلی معلمان. پایان‌نامه دکتری مشاوره، دانشگاه خوارزمی تهران.
حسینی‌نسب، داود و جویانی، مهناز (1387). رابطه بین فرهنگ سازمانی و رضایت شغلی کارکنان دانشگاه آزاد اردبیل. مجله علوم تربیتی، 1(1)، 106-73.
رجب‌بیگی، مجتبی؛ امینی، مجید؛ پرتوی، بامداد؛ و قنبرزاده علمداری، ناهید (1384). سنجش رضایت شغلی منابع انسانی و عوامل مؤثر بر آن. فصلنامه مدرس علوم انسانی، 10(1)، 111-130.
رومانی، سعید (1386). بررسی و مقایسه رابطه رضایت شغلی واسترس شغلی معلمان با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه پنجم شهرستان خرم‌آباد در سال تحصیلی 86-85. (پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه خوارزمی، تهران.
زاهد، عادل؛ نامور، یوسف؛ و نوبخت، شهرام (1388). رابطه رضایت شغلی با خودکارآمدی معلمان راهنمایی شهرستان مشکین‌شهر در سال تحصیلی89-88. مجله علوم تربیتی، 8، 128-107.
زکی، محمدعلی (1385). بررسی وسنجش حمایت سازمانی. مجله دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان، 18(3)، 123-103.
ساعتچی، محمود (1387). بررسی رابطه‌ی میان انگیزه‌ی شغلی مدیران، رضایت شغلی و تعهد سازمانی (دبیران) مقطع متوسطه‌ی شهرستان مرودشت. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزش، 1، 168-147.
سفیری، خدیجه (1377). جامعه‌شناسی اشتغال زنان. تهران: انتشارات تبیان.
شاکری‌نیا، ایرج (1387). رابطه حمایت اجتماعی ادراک‌ شده و رضایت‌مندی شغلی زنان شاغل در معاونت‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه گیلان. نهمین همایش علمی-پژوهشی دانشگاه گیلان.
شرتزر، بروس‌ای (1982). بررسی و برنامه‌ریزی زندگی شغلی. ترجمه طیبه زندی‌پور (1369). تهران: نشر فروس.
شریعت‌نیا، کاظم (1373). بررسی رابطه بین رضایت شغلی با عزت نفس کارکنان آموزش و پرورش مرد مدارس تهران. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
شفیع‌زاده، حمید و کامروا، هدی (1393). بررسی رابطه رضایت شغلی بارضایت از زندگی در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان. مجله مدیریت فرهنگی، 8(24)، 89-79.
شفیعی سروستانی، مریم (1370). بررسی عوامل افزایش رضایت شغلی اساتید دانشگاه اصفهان. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه اصفهان، اصفهان.
شکرکن، حسین؛ نعامی، عبدالزهراء؛ نیسی، عبدالکاظم؛ و مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز (1380).‌ بررسی رابطه خشنودی شغلی با رفتار سازمانی و عملکرد شغلی در کارکنان برخی از کارخانه‌های اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 8(3)، 22-1.
عابدی، لطفعلی و مزروعی، حسین (1389). عوامل فردی مؤثر بر رضایت شغلی نیروهای نظامی. مجله طب نظامی، 12(1)، 49-45.
کریمی، ام‌البنین؛ کیمیایی، سیدعلی؛ و مهدیان، حسین (1391). بررسی نقش سبک‌های دلبستگی، هوش هیجانی و استرس شغلی بر رضایت شغلی دبیران مقطع متوسطه شهر تهران. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 10(4)، 45-31.
کورمن، آبراهام‌ ک (1984). روانشناسی صنعتی و سازمانی. ترجمه حسین شکرکن (1370). تهران: انتشارات سروش.
گودرزی، محمود (1390). مدیریت رفتار سازمانی در ورزش. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
میرکمالی، محمد و نارنجی‌ثانی، فاطمه (1387). بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های تهران‌ و صنعتی شریف. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، 17(2)، 101-71.
نصیری‌پور، امیراشکان؛ دلگشایی، بهرام؛ کلهر، روح‌الله؛ زکریاکیایی، محمد؛ شاه‌بهرامی، الهام؛ و طباطبایی، سیدسعید (1392). عوامل مؤثر بر رضایت شغلی کارکنان بر اساس نظریه هرزبرگ در بیمارستان‌های آموزشی شهرستان قزوین. مجله دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران (پیاورد سلامت)، 7(4)، 365-354.
نعیمی، قادر و عرب‌زاده، مهدی (1391). رابطه استرس و رضایت شغلی با سلامت روانی معلمان مقطع ابتدایی. فصلنامه مشاوره وروان ‌درمانی، 2، 107-96.
هیکل، کبری (1388). رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و حمایت اجتماعی با رضایت شغلی در معلمان زن شهر اهواز. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی(. دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، اهواز.
 
لاتین
Bassy, M. (2002). Motivation and work, investigation and analysis of motivation factor at work. (Magisterial dissertation).Conomica Institution Swedish. Retrieved from http: www.diva-portal.org.
Bradley, J. R., & Sue, C. (2004). Social support, job stress, health and job satisfaction among nurses in the United Kingdom. International Journal of Stress Management, 9(3), 163-182.
Bull, I. H. (2005). The relationship between job satisfaction and disadvantaged areas in the Western Cape. (Magisterial dissertation).University of the Western Cape. Retrieved from http://etd.uwc.ac.za//
Hall R. (1994). Sociology of work: Perspectives, analysis and issues. Fine Forge Press.
Herzberg, F., Mausner, B., & Snyderman, B. B. (1999). The Motivationto Work, 3rd Edition. New Brunswich: Transaction Publisher.
Lu, K. Y., Chang, L. C., & Wu, H. L. (2007). Relationship between professional commitment, job satisfaction and work stress in public health nurses in Taiwan. Journal of Professional Nursing, 23(2),
110-116.
Mansoor, M., & Jinnah, M. A. (2011). The impact of job stress on employee job satisfaction: A study on telecommunication sector of Pakistan. Journal of Bussiness Studies Quarterly, 2(3), 50-56.
Mints-Binder, R. D. (2007). Social support and job satisfaction among academic nursing leaders in California. Nursing-Academic Affairs Conference, Los Angeles City College. Los Angeles: CA, USA.
Nira, A. E., & Bogler, R. (2009). The antecedents of teacher satisfaction with professional development programs. Teaching and Teacher Education, 24, 377-386.
Oshagbemi, T. (2000). Is length of service related to the level of job satisfaction?. International Journal of Social Economics, 27, 213-216.
Robbins, S. (2005). Organizational behavior, upper saddle river. New Jersey: Person Prentice Hall.
Roman, L. (2008). Nursing shortage: Looking to the future. RN, 71(3), 6-34.
Sokoyo, A. (2000). Personal predictors of job satisfaction for the public sector manager: Implications for management practice and development in economy. The Journal of Bussiness in Developing Nations, 4, 59-67.
Spector P. E. (1997). Job Satisfaction: application, assessment, causes and consequences. London: Sage Publication.
Staw, T., & Ross, P. (2004). Hardiness and Spiritual well-being among social work student implications for social work education. Journal of Social Work Education, 36(2), 231-240.
Steers, R. M., & Porter, L. W. (1991). Motivation and work behavior, fifth edition. New York: McGraw-Hill.
Takahashi, K. (2006). Effects of wage and promotion incentives on the motivation levels of Japanese employees. Career Development International, 11(3), 193-203.
Williams, J. R. (2004). Job satisfaction and organizational commitment: Effect of Personality Variables. Indiana: Purdue University Indiana Polis.
Zeytingolu, I. U., Denton, M., Daveis, S., Bauman, A., Plyth, J., & Boss, L. (2007). Associations between work Intensification, Stress and Job Satisfaction: The case of Nurses in Ontario. Relations Industrialles, 62(2), 201-400.