نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سید محمد مهدی ساداتی هریکنده ¹
• حبیب سنگ تراشان ²
• کوثر دهدست ³
• زهره صالح بیگی ⁴

¹ کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

² گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

³ استادیارمشاوره، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

⁴ دانشجوی دکتری مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

رضایت شغلی یکی از متغیرهای مورد مطالعه بسیار رایج در حوزه سازمانی می‌باشد که در سال‌های اخیر توجه زیادی به آن شده و به عنوان اصلی‌ترین عامل کسب مزیت رقابتی، با بهبود عملکرد افراد، مسیر سازمان را در دستیابی به اهداف تسهیل می کند. براین اساس پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهبردهای تحقق رضایتمندی شغلی در فارغ‌التحصیلان دانشگاهی انجام گرفت. این پژوهش کیفی مبتنی بر رویکرد تحلیل مضمونی (تماتیک) به انجام رسید. جمعیت مطالعه شده‌ی پژوهش برابر است با مشارکت‌کنندگان پژوهش که از شغل خود رضایت داشته و ملاک‌های ورود به پژوهش را دارا بودند. مشارکت‌کنندگان به شیوه نمونه‌گیری هدفمند و با روش در دسترس از بین افراد واجد شرایط انتخاب شدند. فرایند نمونه‌گیری تا حصول اشباع نظری ادامه یافت و در نهایت با 12 مشارکت‌کننده مصاحبه و روی اطلاعات حاصل، مطالعه انجام شد. تحلیل مضمونی گزاره‌ها نشان داد که رویکرد فعال واقع‌گرایانه راهبردی برای تحقق رضایتمندی شغلی در فارغ‌التحصیلان دانشگاهی می‌باشد که مضامین اصلی انطباق‌پذیری، نگرش ثمربخش، آگاهیِ نظام‌مند، عاملیت، انضباط، پویایی، استفاده از تجربیات، کاربردی سازی دانش، هدفمندی، پیوستگی، وحدت‌بخشی، همراه کردن خانواده، بهره‌برداری از امکانات روز، ایجاد هیجانات مثبت، سالم سازی فضای همکاری، علاقمندی، عزت نفس، خلاقیت، پایبندی به ارزش‌ها را شامل می‌شود.
نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که در مشاوره شغلی باید تمرکز از "انتخاب" شغل رضایت‌بخش به سمت "خلق" رضایت شغلی تغییر کند. با به‌کارگیری راهکارهای شناسایی‌شده، افراد می‌توانند رضایت شغلی خود را افزایش دهند که این امر منجر به بهبود عملکرد و موفقیت سازمانی می‌شود. این یافته‌ها می‌توانند به دانشگاه‌ها، کارفرمایان و مشاوران شغلی در طراحی برنامه‌ها و مداخلاتی کمک کنند که رضایت شغلی فارغ‌التحصیلان را تقویت می‌کنند و در نهایت به ایجاد نیروی کاری باانگیزه و کارآمد منجر می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

• رضایتمندی شغلی
• تحلیل مضمون
• شغل
• رضایتمندی

عنوان مقاله [English]

Qualitative Study of Strategies for Realizing Job Satisfaction in University Graduates

نویسندگان [English]

• Seyyed Mohammad Mehdi Sadati ¹
• Habib Sangtarashan ²
• Kowsar Dehdast ³
• zohre salehbeigi ⁴

¹ Master of Family Counseling, Counseling Department, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran

² Counseling group, Faculty of Psychology and Educational Sciences, allameh tabataba'i university, tehran, iran

³ Assistant Professor of Counseling, Counseling Department, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran.

⁴ PhD Student in Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Introduction:
Job satisfaction has become one of the most extensively studied topics in organizational research, gaining increasing attention in recent years. As a crucial element in achieving a competitive edge, job satisfaction enhances individual performance, thereby facilitating an organization’s progress toward its goals. Given its significance, this study aims to explore effective strategies for fostering job satisfaction among university graduates.
Method:
This qualitative study employed a thematic analysis approach to identify key factors contributing to job satisfaction. The research sample comprised individuals who reported high job satisfaction and met the predefined inclusion criteria. Participants were selected through purposive and convenience sampling, with data collection continuing until theoretical saturation was reached. A total of 12 participants were interviewed, and their responses were systematically analyzed to extract meaningful themes.
Results:
Thematic analysis of the participants' narratives revealed that an active and realistic approach is fundamental to achieving job satisfaction among university graduates. This approach consists of several key themes: adaptability, a constructive attitude, systematic awareness, personal agency, discipline, dynamism, leveraging experience, applying knowledge, purposefulness, continuity, unity, strengthening family bonds, utilizing modern resources, fostering positive emotions, creating a healthy cooperative atmosphere, cultivating interest, building self-esteem, encouraging creativity, and adhering to core values.
Discussion:
The findings underscore the importance of shifting the focus in career counseling from merely selecting a satisfying job to actively cultivating job satisfaction. Rather than perceiving job satisfaction as an external condition dependent on the job itself, individuals can enhance their professional fulfillment by adopting the identified strategies. By incorporating adaptability, systematic awareness, and a constructive mindset, employees can navigate workplace challenges more effectively, leading to greater engagement and productivity.
These insights have significant implications for universities, employers, and career counselors. Educational institutions can integrate these strategies into career development programs to equip graduates with the necessary skills for sustaining job satisfaction. Employers can design workplace policies that promote adaptability, continuous learning, and positive work environments. Career counselors can shift their focus toward empowering individuals to take an active role in shaping their professional experiences.
In conclusion, this study highlights the value of an active, realistic approach in fostering job satisfaction. By implementing the identified strategies, individuals can enhance their professional well-being, thereby contributing to organizational success. These findings offer a roadmap for creating a motivated and satisfied workforce, ultimately benefiting both employees and employers alike.

کلیدواژه‌ها [English]

• Job satisfaction
• Thematic analysis
• Job
• Satisfaction