نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• کامران مالکپور لپری ¹
• اعظم بختیاری رنانی ²

¹ مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

² استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

بهزیستی ذهنی شامل ارزیابی‌های وسیع مانند‌ رضایت از زند‌گی، قضاوت‌های رضایتمند‌ و احساس افراد محسوب می‌شود و نشان دهنده‌ی این است که‌ چگونه مرد‌م به حواد‌ث و شرایط زند‌گی واکنش نشان می‌د‌هند‌. به‌طورکلی د‌رآمد‌، اشتغال پاید‌ار، روابط مثبت و روید‌اد‌های زند‌گی روزمره با سطح بالای بهزیستی ذهنی مرتبط هستند‌. از این رو بهزیستی ذهنی یک عامل مهم برای توسعه و پیشرفت محسوب می‌شود. بدین منظور با استفاده از رویکرد کیفی و استراتژی سندلوسکی و بارسو (2007) مطالعاتی که در بازه زمانی (1390 تا 1402 برای اسناد داخلی و 2010 تا 2024 برای اسناد لاتین) در فصلنامه‌های معتبر به چاپ رسیده بودند مورد جستجو قرار گرفتند و تعداد 30 سند با استفاده از معیارهای ارزیابی عنوان، چکیده، محتوای و مهارت‌های ارزیابی حیاتی انتخاب و با روش کدگذاری سه مرحله‌ای (باز، محوری و انتخابی) در نرم افزار MAXQDA مورد تحلیل قرار گرفتند و نهایتا مدل پژوهش با استفاده از نرم افزار EdrawMax طراحی شد. یافته‌های پژوهش بر اساس معیارهای کنترل کیفیت پژوهش های کیفی گوبا و لینکلن (1989) و فرمول هولستی ارزیابی شدند. بر اساس یافته‌های پژوهش 301 نشانگر، 24 مولفه و 4 بعد برای مدل شناسایی شدند. ابعاد مدل استحصال شده شامل عوامل فراسازمانی (مدرنیته‌سازی و عوامل اقتصادی)، عوامل روانی-اجتماعی(تعادل کار و زندگی، کیفیت زندگی کاری، انگیزش، امنیت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، سرمایه اجتماعی)، عوامل سازمانی (رعایت انصاف و عدالت در محیط کار، مدیریت تشکیلات و روش‌ها، فعالیت‌های منابع انسانی، فرهنگ محیط کار اقماری، ایمنی در محل کار)، عوامل فردی (روابط و مهارت بین فردی، ویژگی‌های شخصیتی، رفع بیماری‌ها و علائم روانی، کیفیت خواب، هیجانات مثبت) و عوامل شغلی (طراحی شغل، رضایت شغلی، چرخش شغلی، مسیر شغلی، امنیت شغلی و توسعه شغلی) بودند.

کلیدواژه‌ها

• بهزیستی ذهنی
• سلامت روانی
• کارگران اقماری
• شرکت نفت

عنوان مقاله [English]

The model of mental well-being and mental health in intermittent workers of the NIOC

نویسندگان [English]

• kamran malekpour lapari ¹
• azam bakhtyarirenani ²

¹ Educational Management, Faculty of Management, Kharazmi University, Tehran, Iran.

² Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Payame Noor University, tehran, Iran

چکیده [English]

Mental well-being and psychological health are key factors in enhancing productivity and quality of life for employees, especially rotational workers in the oil and gas industry. Due to the specific nature of their work, such as being away from family and working in challenging environments, these workers are more vulnerable to mental and psychological issues. The aim of this study is to present a comprehensive model for improving the mental well-being and psychological health of rotational workers, aiming to reduce stress and promote their mental health. In this research, an attempt was made to design a mental well-being model suitable for the shift work and rotational environment of oil company workers by synthesizing previous studies. For this purpose, using a qualitative approach and the Sandelowski and Barroso (2007) strategy, studies published between 2011 and 2024 for international sources, and between 1390 and 1403 (2011-2024) for national sources, were reviewed in reputable journals. A total of 30 documents were selected based on evaluation criteria such as title, abstract, content, and critical evaluation skills, and analyzed using the three-step coding method (open, axial, and selective) in MAXQDA software. The final model was designed using EdrawMax software. The research findings were assessed based on the qualitative research quality criteria of Guba and Lincoln (1989) and Holsti’s formula. Based on the research findings, 301 indicators, 24 components, and 4 dimensions were identified for the model. The extracted dimensions include: external factors (modernization and economic factors); psycho-social factors (work-life balance, quality of work life, motivation, social security, social trust, and social capital); organizational factors (fairness and justice in the workplace, organizational management and methods, human resources activities, workplace culture, and safety); individual factors (interpersonal skills, personality traits, mental health, sleep quality, and positive emotions); and job-related factors (job design, job satisfaction, job rotation, career path, job security, and career development). Based on the results, it is recommended that senior managers in the oil industry consider these findings for the planning and scheduling of rotational workers in operational areas.

کلیدواژه‌ها [English]

• Mental well-being
• mental health
• satellite workers
• oil company