نقش صفات پنج‌گانه تاریک شخصیت در پیش‌بینی رفتارهای شغلی مخرب

یوسفی, رحیم; یوسفی, بهنام

doi:10.22055/jiops.2023.43044.1334

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

² کارشناس ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، ارومیه، ایران

https://doi.org/10.22055/jiops.2023.43044.1334

چکیده

یکی از موضوعات مهم در زمینه تفاوت کارکنان از نظر گرایش به رفتارهای شغلی مخرب، بحث صفات شخصیتی است. عملکرد فردی و سازمانی با رفتارها و ویژگی‌های شخصیتی کارکنان رابطه مستقیم دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش صفات پنج‌گانه تاریک شخصیت (ماکیاولیسم، جامعه‌ستیزی، خودشیفتگی، دیگرآزاری و کینهتوزی) در پیش‌بینی رفتارهای شغلی مخرب (سوءاستفاده، اخلال در تولید، خرابکاری، سرقت، ترک شغل) بود. برای این منظور تعداد 200 نفر از کارکنان ادارات و سازمان‌های دولتی و غیردولتی شهر خوی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با استفاده از پرسش‌نامه‌های صفات پنج‌گانه تاریک شخصیت و فهرست رفتارهای شغلی مخرب مورد آزمون قرار گرفتند. داده‌های گردآوری شده با استفاده از روش همبستگی و رگرسیون گام‌به‌گام و به‌وسیله نرم‌افزار SPSS-22 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که صفات تاریک شخصیت که شامل ماکیاولیسم، جامعهستیزی، خودشیفتگی، دیگرآزاری و کینه‌توزی بود با رفتارهای شغلی مخرب یعنی، سوءاستفاده، اخلال در تولید، خرابکاری، سرقت، ترک شغل رابطه معنی‌دار دارند و در این میان جامعه‌ستیزی با همه رفتارهای شغلی مخرب مرتبط بود. تحلیل رگرسیون نشان داد که سوءاستفاده (0/22=R²) به‌وسیله ماکیاولیسم، جامعه ستیزی و خودشیفتگی؛ اخلال در تولید (24/0=R²) به‌وسیله جامعه‌ستیزی، دیگرآزاری و کینه‌توزی؛ خرابکاری (0/12=R²) از طریق جامعه ستیزی و دیگرآزاری؛ سرقت (0/80=R²) از طریق جامعه ستیزی؛ و درنهایت ترک شغل (0/13=R²) به‌وسیله جامعهستیزی و خودشیفتگی پیش‌ینی شد. ویژگی‌های شخصیتی و به‌ویژه ویژگی‌های شخصیتی نابهنجار، در ردیف اول عوامل تأثیرگذار در رفتارهای شغلی مخرب قرار دارند. به این ترتیب می‌توان آن‌ها را پیش‌بینی‌کننده قوی برای انواع مختلف رفتار مخرب در محیط کار در نظر گرفت. می‌توان نتیجه گرفت که صفات شخصیتی یکی از مهم‌ترین پیش‌بینی‌کننده‌های رفتارهای شغلی مخرب هستند. یکی از کاربردهای مهم یافته‌ها این است که از طریق این تحلیل‌های شخصیتی، می‌توان الگوهای شخصیتی مؤثر در رفتارهای شغلی مخرب را که هزینه‌های مادی و اجتماعی برای سازمان‌ها و صنایع به همراه دارد، شناسایی کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Dark Personality Traits in Predicting Counterproductive Work Behaviors

نویسندگان [English]

Rahim Yousefi ¹
Behnam Yousefi ²

¹ Associate Professor, Department of Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran

² MA in Economical Science, Islamic Azad University, Branch of Urmia, Urmia, Iran

چکیده [English]

Introduction
One of the important issues in the field of employee differences in terms of the tendency towards counterproductive work behaviors is the personality traits. Individual and organizational performance has a direct relationship with the behaviors and personality traits of employees. The purpose of the present research was to study the role of dark personality traits (Machiavellianism, psychopathy, narcissism, sadism and spitefulness) in predicting counterproductive work behaviors (misuse, production deviance, sabotage, theft, withdrawal).

Method
The statistical population was the employees of the governmental and non-
governmental offices and organizations of Khoy City, 200 employees were selected as statistical sample through a convenient sampling method. Instruments included Dark Personality Traits and the Counterproductive Work Behavior Questionnaires. Data were analyzed using correlation and stepwise regression methods through SPSS 23 software.

Results
The results showed that dark personality traits, including; Machiavellianism, psychopathy, narcissism, sadism and spitefulness are related significantly with counterproductive work behaviors (misuse, production deviance, sabotage, theft, withdrawal) and psychopathy have relationship to all counterproductive work behaviors. Regression analysis showed that the misuse behaviors (R²=0.22) by Machiavellianism, psychopathy and narcissism; The production deviance (R²=0.24) by psychopathy, sadism and spitefulness; The sabotage (R²=0.12) by psychopathy and sadism; The theft (R²=0.08) by psychopathy; And finally, the withdrawal (R²=0.13) was predicted by psychopathy and narcissism.

Discussion
Personality traits and especially abnormal personality traits are in the first row of influential factors in ineffective and counterproductive work behaviors. In this way, they can be considered as strong predictors of different forms of deviant behaviors in the workplace. It can be concluded that personality traits are one of the most important predictors of counterproductive work behaviors. One of the important applications of the findings is that through these personality analyses it is possible to identify personality patterns that are effective in counterproductive work behaviors that leads to some costs for organizations and industries.

کلیدواژه‌ها [English]

dark personality traits
job behaviors
counterproductive work behaviors

مراجع

Afshari, Ali. (2016). An introduction to industrial and organizational psychology. Tehran: Arjmand Publications.

Aghayousefi, A., Siahjani, L., & Yazdkhasti, H. (2017). Relationship between personality traits and organizational procrastination in Hospital Employees. Industrial and Organizational Psychology Studies, 3(2), 41-64.

Aghaz, A., Ziaie, M., & Farzad, G. (2016). Counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior: An individual differences approach. Organizational Culture Management, 14(1), 155-179.

Bereczkei, T. (2018). Machiavellianism: The psychology of manipulation. London: Routledge.

Buckels, E. E., Jones, D. N., & Paulhus, D. L. (2013). Behavioral confirmation of everyday sadism. Psychological Science, 24(11), 2201-2209.

Chabrol, H., Van Leeuwen, N., Rodgers, R., & Séjourné, N. (2009). Contributions of psychopathic, narcissistic, Machiavellian, and sadistic personality traits to juvenile delinquency. Personality and Individual Differences, 47, 734-739.

Chughtai, M. S., Khan, H. S. U. D., Shah, S. Z. A., & Yusrini, L. (2020). Dark triad, counterproductive work behaviors, workplace incivility, and the role of Islamic work values: A moderated mediation model. Business Ethics and Leadership, 4(4), 56-67.

Cohen, A. (2016). Are they among us? A conceptual framework of the relationship between the dark triad personality and counterproductive work behaviors (CWBs). Human Resource Management Review, 26(1), 69-85.

DeShong, H. L., Grant, D. M., & Mullins-Sweatt, S. N. (2015). Comparing models of counterproductive workplace behaviors: The five-factor model and the dark triad. Personality and Individual Differences, 74, 55-60.

Hashemian Bpjnord, N., Moghaddas Zadeh Bazzaz, M., & Alidoosti, F. (2020). Prediction of Job Performance throgh Weighted Personality Traits: Hierarchical analysis Method. Industrial and Organizational Psychology Studies, 7(2), 379-398.

Homan, H.A. (2013). Structural equation modeling using Lisrel software. Tehran; Samt Publications.

James, S., Kavanagh, P. S., Jonason, P. K., Chonody, J. M, & Scrutton, H. E. (2014). The Dark Triad, schadenfreude, and sensational interests: dark personalities, dark emotions, and dark behaviors. Personality and Individual Differences, 68, 211–16.

Jonason, P.K., O’Connor, P.J. (2017). Cutting corners at work: an individual differences perspective. Personality and Individual Differences, 107,146–53.

Kessler, S. R., Bandelli, A. C., Spector, P. E., Borman, W. C., Nelson, C. E., & Penney, L. M. (2010). Re-examining machiavelli: A three-dimensional model of Machiavellianism in the workplace. Journal of Applied Social Psychology, 40(8), 1868-1896.

Kish-Gephart, J. J., Harrison, D. A., & Trevino, L. K. (2010). Bad apples, bad cases, and bad barrels: Meta-analytic evidence about sources of unethical decisions at work. Journal of Applied Psychology, 95, 1–31.

Marcus, D. K., Zeigler-Hill, V., Mercer, S. H., & Norris, A. L. (2014). The psychology of spite and the measurement of spitefulness. Psychological Assessment, 26, 563–574.

Miller, M. J. )2017). The influence of dark personality on counterproductive work behaviors. Presented in The 33rd Annual Conference of the Society for Industrial and Organizational Psychology. Chicago, Illinois.

Min, H., Pavisic, I., Howald, N., Highhouse, S., & Zickar, M. J. (2019). A systematic comparison of three sadism measures and their ability to explain workplace mistreatment over and above the dark triad. Journal of Research in Personality, 82, 103862.

O’Boyle, E. H., Forsyth, D. R., Banks, G. C., & McDaniel, M. A. (2012). A meta-analysis of the Dark Triad and work behavior: A social exchange perspective. Journal of Applied Psychology, 97, 557–579.

Özsoy, E. (2018). Dark Triad and Counterproductive Work Behaviors: Which of the Dark Triad Traits is More Malevolent? İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(4), 742-756.

Paulhus, D. L. (2014). Toward a taxonomy of dark personalities. Current Directions in Psychological Science, 23(6), 421-426.

Paulhus, D. L., & Williams, K. M. (2002). The Dark Triad of personality: Narcissism, Machiavellianism, and psychopathy. Journal of Research in Personality, 36, 556–563.

Penney, L. M., & Spector, P. E. (2002). Narcissism and counterproductive work behavior: Do bigger egos mean bigger problems? International Journal of Selection and Assessment, 10(1-2), 126–134.

Pinker, S. (2011). The better angels of our nature: Why violence has declined. New York, NY: Viking.

Schilbach, M., Baethge, A., & Rigotti, T. (2020). Why employee psychopathy leads to counterproductive workplace behaviors: An analysis of the underlying mechanisms. European Journal of Work and Organizational Psychology, 29(5),693-706.

Serenko, A., & Choo, C. W. (2020). Knowledge sabotage as an extreme form of counterproductive knowledge behavior: The role of narcissism, Machiavellianism, psychopathy, and competitiveness. Journal of Knowledge Management, 24(9), 2299-2325.

Spector, P. E., Bauer, J. A., & Fox, S. (2010). Measurement artifacts in the assessment of counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior: Do we know what we think we know? Journal of Applied Psychology, 95(4), 781-790.

Spector, P. E., Fox, S., Penney, L. M., Bruursema, K., Goh, A., & Kessler, S. (2006). The dimensionality of counterproductivity: Are all counterproductive behaviors created equal? Journal of Vocational Behavior, 68(3), 446-460.

Sypniewska B. (2020). Counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior. Advances in Cognitive Psychology, 16(4), 321–328.

Yousefi, R., & Imanzad, A.(2018). Validating the dark tetrad personality model. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 24‌(2), 190-201.

Yousefi, R., & Piri, F. (2016). Psychometric properties of persian version of dirty dozen scale. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 22‌(1), 67-76.

Yousefi, R., Ahmadi, E., Mirzazadeh, A. (2021). Cross-validation of the dark pentad personality traits model. Journal of Modern Psychological Researches, 16(61), 95-110.

Zeigler-Hill, V., & Marcus, D. K. (2016). The dark side of personality. Washington, DC: American Psychological Association.

Zettler, I. (2020). Personality and counterproductive work behavior. In encyclopedia of personality and individual differences (pp. 3576-3584). Cham: Springer International Publishing.

مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی

نقش صفات پنج‌گانه تاریک شخصیت در پیش‌بینی رفتارهای شغلی مخرب

مراجع

مراجع

دوره 9، شماره 1
تیر 1401
صفحه 61-82

نقش صفات پنج‌گانه تاریک شخصیت در پیش‌بینی رفتارهای شغلی مخرب

مراجع

مراجع

دوره 9، شماره 1تیر 1401صفحه 61-82

دوره 9، شماره 1
تیر 1401
صفحه 61-82